DU THUYỀN HẠ LONG, DU THUYỀN LAN HẠ - CÁT BÀ

Để "ngành công nghiệp không khói" Hoành Bồ cất cánh

Là địa phương giàu tiềm năng du lịch sinh thái lại liền kề với Hạ Long, trung tâm du lịch sôi động nhất của tỉnh, nhưng bấy lâu nay, du lịch Hoành Bồ vẫn chưa được nhiều du khách biết đến.

Để phát huy thế mạnh cảnh quan thiên nhiên cùng với những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số, vài năm trở lại đây, Hoành Bồ đã chú trọng đến phát triển du lịch, xây dựng các sản phẩm du lịch độc đáo phục vụ du khách.
Một góc mô hình trang trại cây ăn quả kết hợp với du lịch của gia đình ông Ân Văn Kim, thôn Đồng Đặng, xã Sơn Dương, huyện Hoành Bồ

Thiên nhiên tươi đẹp, giàu bản sắc văn hóa

Hoành Bồ sở hữu nhiều cảnh quan thiên nhiên nhiên đẹp, nhiều hang động, có những ngọn núi có độ cao trên 1.000m vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ với hệ động, thực vật phong phú, đa dạng, như: Núi Thiên Sơn (xã Hòa Bình); đèo Bút, thác Mây, núi Dìa (xã Đồng Sơn)... Đặc biệt, Hoành Bồ có trên 33.000ha diện tích đất rừng phòng hộ, trong đó có 115.595ha rừng đặc dụng mang tính chất rừng nguyên sinh còn bảo tồn được nhiều loại thực vật, động vật hoang dã quý hiếm.

Trong đó, phải kể đến Khu bảo tồn thiên nhên Đồng Sơn - Kỳ Thượng với 15.595ha rừng đặc dụng mang tính chất nguyên sinh, 485 loài thực vật bậc cao thuộc 280 chi và 101 họ của các ngành thực vật. Trong đó có 5 loài được xếp trong Sách đỏ Việt Nam như: Trầm hương, gù hương, lát hoa, đại hải, ba kích… Hệ động vật rừng với 249 loài thuộc 79 họ và 28 bộ của 4 lớp động vật là: Thú, chim, bò sát và ếch nhái. Đặc biệt, trong 30 loài quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam như các loài: Khỉ vàng, báo gấm, chó sói, tê tê vàng, công, trĩ... Có những loài đặc biệt quý hiếm mà chỉ có ở Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng như: Cây sao Hòn Gai; cá cóc …

Khu bảo tồn còn có hệ thống suối dày đặc và các thác nước tự nhiên trong rừng sâu; hệ thống đèo núi gấp khúc tay áo dài 10km vắt qua khu bảo tồn như một dải lụa lên đỉnh núi ở độ cao gần 1000m nhìn thấy toàn bộ TP Hạ Long.

Bên cạnh rừng đặc dụng có tính chất nguyên sinh còn có các rừng thông mã vĩ xanh mát hay những cánh đồng hoa truyền thống, trang trại hoa cao cấp, cây ăn quả ở thị trấn Trới, xã Lê Lợi, Sơn Dương, Dân Chủ...

Thiên đường hoa Quảng La (xã Quảng La, huyện Hoành Bồ) mùa hè rất vắng khách.

Điều đáng nói, cùng với nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên phong phú, Hoành Bồ còn giữ được nét văn hóa bản địa đặc sắc của những bản làng dân tộc Dao. Hiện Hoành Bồ có Khu bảo tồn bản văn hóa người Dao Thanh Y ở xã Bằng Cả và 39 di tích, phế tích lịch sử, văn hóa, danh thắng được UBND tỉnh quyết định nằm trong danh mục được bảo vệ. Tiêu biểu như các di tích đã được xếp hạng cấp quốc gia, như: Quần thể danh lam thắng cảnh Núi Mằn; các di tích cấp tỉnh: Chùa Yên Mỹ, đền thờ Vua Lê Thái Tổ (xã Lê Lợi); Khu căn cứ cách mạng xã Sơn Dương; Khu căn cứ kháng chiến chống Pháp xã Bằng Cả…

Ngoài ra, Hoành Bồ cũng nổi tiếng với những sản phẩm thuốc gia truyền từ cây cỏ dân gian, những món ăn và bí quyết chế biến rượu chua, rượu rễ cây thuốc, gà nấu gừng, ốc khe, cá khe. Nhiều nông sản có giá trị như ổi, nấm, rượu bâu Bằng Cả, ba kích, mật ong rừng Hoành Bồ, lá tắm truyền thống của người Dao... Trong đó, rượu bâu Bằng Cả (sản phẩm OCOP) là một loại đồ uống đặc sắc của người Dao Thanh Y và nhiều nhiều loại rượu ngâm thuốc nam như: Chòi mòi, sâm cau, sâm nam, nấm lim, ba kích …
Khu bảo tồn
Khu Bảo tồn văn hóa người Dao Thanh Y, xã Bằng Cả, huyện Hoành Bồ.

Không chỉ vậy, đến Hoành Bồ, du khách còn được tìm hiểu phong tục, tập quán, văn hoá truyền thống đậm nét của người Dao Thanh Phán, các nghi lễ mang tính chất vòng đời (lễ cấp sắc); hát đối, hát giao duyên, v.v..

Để du lịch Hoành Bồ cất cánh

Có thể nói với tiềm năng du lịch như vậy, Hoành Bồ có thể đầu tư để xây dựng các sản phẩm du lịch văn hóa dân tộc thiểu số và khám phá cảnh quan thiên nhiên, trở thành điểm đến của các tour du lịch sinh thái và tour du lịch văn hóa. Tuy nhiên, thời gian qua, Hoành Bồ vẫn chưa khai thác, phát huy được thế mạnh này. Du lịch Hoành Bồ mới chỉ mang tính tự phát. Việc phát triển du lịch ở đây vẫn mang tính mùa vụ, manh mún. Địa phương mới chỉ tập trung khai thác ở những vùng trồng cây ăn quả chất lượng cao, vùng chuyên canh trồng hoa kết hợp với phát triển du lịch sinh thái.
Du khách trải nghiệm câu cá tại gia đình ông Ân Văn Kim, thôn Đồng Đặng, xã Sơn Dương

Ông Ân Văn Kim, thôn Đồng Đặng, xã Sơn Dương, là một trong những hộ gia đình đầu tiên trồng ổi Đài Loan ở vùng đất này cho biết, gia đình ông hiện có khoảng 2ha ổi. Ông bắt đầu đón khách vào tham quan vườn ổi từ năm 2012, xuất phát từ những nhóm khách vào mua ổi tại vườn ngày một nhiều. Khách đến đây chủ yếu là đi theo nhóm hoặc gia đình. Ông Kim bảo, ngày cao điểm cuối tuần cũng đón được 30 - 40 khách.

Nhằm thúc đẩy du lịch phát triển trở thành một ngành kinh tế dịch vụ, mang lại thu nhập cho người dân và địa phương, thời gian gần đây, huyện Hoành Bồ đã kêu gọi các nhà đầu tư, liên kết với các đơn vị lữ hành, xây dựng các sản phẩm du lịch, các tour tuyến, cải thiện hạ tầng giao thông... để đưa du khách đến với địa phương. Năm 2016, huyện Hoành Bồ đã được tỉnh công nhận 2 tuyến, 6 điểm du lịch, chủ yếu liên quan đến du lịch sinh thái, văn hoá. Tuy nhiên, du lịch Hoành Bồ chưa đủ sức khai thác độc lập bởi mức độ nổi trội của các điểm du lịch và kết cấu hạ tầng, nhân lực phục vụ du lịch mới chỉ ở mức khởi đầu. Để du lịch Hoành Bồ phát triển bền vững, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, địa phương còn nhiều việc phải làm.

Được biết, trong Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội huyện Hoành Bồ đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, huyện đưa ra quan điểm xây dựng và phát triển ngành du lịch trở thành một ngành kinh tế quan trọng của huyện. Trong đó, ưu tiên phát triển du lịch sinh thái, du lịch văn hoá dân tộc, du lịch tâm linh, du lịch trải nghiệm nông nghiệp nhằm khai thác, phát huy các tiềm năng, lợi thế của địa phương và kéo dài thời gian lưu trú của du khách.